Commit | Line | Data |
b49c4318 |
1 | 1. Praedestinatis nemo nocere valet. Apostolum beatum audivimus exhortantem et |
2 | confirmantem nos, cum diceret nobis: Si Deus pro nobis, quis contra nos? Pro quibus autem |
3 | sit Deus, superius ostendit, ubi ait: quos autem praedestinavit, illos et vocavit; quos autem |
4 | vocavit, illos et justificavit; quos autem justificavit, illos et glorificavit. Quid ergo dicemus ad |
5 | haec? Si Deus pro nobis, quis contra nos? Deus pro nobis, ut praedestinaret nos; Deus pro |
6 | nobis, ut vocaret nos; Deus pro nobis, ut justificaret nos; Deus pro nobis, ut glorificaret nos. Si |
7 | Deus pro nobis, quis contra nos? Praedestinavit, antequam essemus; vocavit, cum aversi |
8 | essemus; justificavit, cum peccatores essemus; glorificavit, cum mortales essemus. Si Deus |
9 | pro nobis, quis contra nos? Praedestinatis a Deo, vocatis, justificatis, glorificatis, qui vult |
10 | adversari, paret se, si potest bellare adversus Deum. Ubi enim audivimus, Si Deus pro nobis, |
11 | quis contra nos? nisi qui Deum vincit, non laedit nos. Et quis est qui vincit Omnipotentem? |
12 | Quicumque reluctari voluerit, sibi nocet. Hoc est, quod et Paulo adhuc Saulo de coelo |
13 | Christus clamavit: Non tibi expedit contra stimulum calcitrare. Saeviat, saeviat quantum |
14 | potest; qui calces adversus stimulum mittit, nonne in se ipsum saevit? 2. Deus nobis debitor |
15 | factus ex promissis. In his autem quatuor rebus, quas commendavit Apostolus insignes, quae |
16 | pertinent ad eos pro quibus est Deus, id est, praedestinatione, vocatione, |
17 | justificatione, glorificatione; in his ergo quatuor rebus considerare debemus quid jam |
18 | habeamus, et quid adhuc exspectemus. In his enim quae jam habemus, laudemus Deum |
19 | largitorem: in his quae nondum habemus, teneamus debitorem. Debitor enim factus est, non |
20 | aliquid a nobis accipiendo, sed quod ei placuit promittendo. Aliter enim dicimus homini, |
21 | Debes mihi quia dedi tibi: et aliter dicimus, Debes mihi, quia promisisti mihi. Quando dicis, |
22 | Debes mihi, quia dedi tibi: a te processit beneficium, sed mutuatum, non donatum. Quando |
23 | autem dicis, Debes mihi, quia promisisti mihi: tu nihil dedisti, et tamen exigis. Bonitas enim |
24 | ejus qui promisit, dabit, ne in malitiam fides convertatur. Qui enim fallit, malus est, Deo |
25 | autem numquid dicimus, Redde mihi, quia dedi tibi? Quid dedimus Deo, quando totum quod |
26 | sumus, et quod habemus boni, ab illo habemus? Nihil ergo ei dedimus. Non est |
27 | quemadmodum ista voce exigamus debitorem Deum, maxime dicente nobis Apostolo, Quis |
28 | enim cognovit sensum Domini? aut quis consiliarius ejus fuit? aut quis prior dedit illi, et |
29 | retribuetur ei? Illo ergo modo possumus exigere Dominum nostrum, ut dicamus: Redde quod |
30 | promisisti, quia fecimus quod jussisti: et hoc tu fecisti, quia laborantes juvisti. 3. Vocati et |
31 | praedestinati sumus gratis. Nemo ergo dicat: Ideo me vocavit Deus, quia colui Deum. |
32 | Quomodo coluisses, si vocatus non fuisses? Si propterea te vocavit Deus, quia coluisti Deum: |
33 | ergo prior dedisti, et retribuit tibi. Nonne istam tibi vocem Apostolus tollit, cum dicit, Aut quis |
34 | prior dedit illi, et retribuetur ei? Sed ecce quando vocatus es, vel jam eras. Quomodo |
35 | praedestinareris, nisi quando non eras? Quid Deo dedisti, quando qui aliquid dares, non eras? |
36 | Quid ergo fecit Deus, quando praedestinavit qui non erat? Quod ait Apostolus: Qui vocat ea |
37 | quae non sunt, tanquam ea quae sunt. Si jam esses, non praedestinareris; nisi aversus esses, |
38 | non vocareris; nisi impius esses, non justificareris, nisi terrenus et abjectus esses, non |
39 | glorificareris. Quis ergo prior dedit illi, et retribuetur ei? Quoniam ex ipso, et per ipsum, et in |
40 | ipso sunt omnia. Quid ergo reddimus? Ipsi gloria. Quia non eramus, quando sumus |
41 | praedestinati; quia aversi eramus, quando sumus vocati; quia peccatores eramus, quando |
42 | sumus justificati: agamus Deo gratias, ne remaneamus ingrati. 4. Justificati utrum jam simus. |
43 | Lucta hic in justificatis manens. Proposueramus autem considerare de his quatuor rebus quid |
44 | jam consecuti fuerimus, quid adhuc adipiscendum exspectemus. Praedestinati enim jam |
45 | sumus et antequam essemus. Vocati sumus, quando christiani facti sumus. Jam ergo et hoc |
46 | habemus. Justificati, quid? Quid est, justificati? Audemus dicere, jam hoc tertium habere nos? |
47 | Et erit quisquam nostrum qui audeat dicere, Justus sum? Puto enim hoc esse, Justus sum, |
48 | quod est, peccator non sum. Si audes hoc dicere, occurrit tibi Joannes: Si dixerimus quia |
49 | peccatum non habemus, nos ipsos decipimus, et veritas in nobis non est. Quid ergo? Nihil |
50 | habemus de justitia? An habemus, sed non totum habemus? Hoc ergo quaeramus. Si enim |
51 | aliquid habemus, et aliquid non habemus; crescat quod habemus, et implebitur quod non |
52 | habemus. Ecce enim baptizati sunt homines, omnia illis peccata dimissa sunt, justificati sunt a |
53 | peccatis; negare non possumus: restat tamen lucta cum carne, restat lucta cum mundo, restat |
54 | lucta cum diabolo. Qui autem luctatur, aliquando ferit, aliquando percutitur; aliquando vincit, |
55 | aliquando perimitur: quomodo de stadio exeat attenditur. Nam si dixerimus quia peccatum |
56 | non habemus, nos ipsos decipimus, et veritas in nobis non est. Item, si dixerimus quia justitiae |
57 | nihil habemus, adversum Dei dona mentimur. Si enim justitiae nihil habemus, nec fidem |
58 | habemus: si fidem non habemus, christiani non sumus. Si autem fidem habemus, jam aliquid |
59 | habemus justitiae. Ipsum aliquid, vis nosse quantum sit? Justus ex fide vivit): justus, inquam, |
60 | ex fide vivit; quia credit quod non videt. 5. Justificatio aliqua vere per fidem. Patres, arietes |
61 | sancti, duces Apostoli, quando annuntiaverunt, non solum viderunt oculis, sed etiam manibus |
62 | tractaverunt: et tamen Dominus servans nobis donum fidei, cuidam discipulorum suorum |
63 | tractanti, palpanti, veritatem digitis inquirenti et invenienti, exclamanti, Dominus meus et |
64 | Deus meus; ait ipse Dominus et Deus, Quia vidisti, credidisti. Et nos futuros intuens: Beati, |
65 | inquit, qui non viderunt et crediderunt. Non vidimus, audivimus, et credidimus. Beati |
66 | praedicti sumus, et de justitia nihil habemus? Venit Dominus carnaliter ad Judaeos, et occisus |
67 | est: non venit ad nos, et acceptus est. Populus quem non cognovi, servivit mihi, in obauditu |
68 | auris obedivit mihi. Nos sumus, et de justitia nihil habemus? Omnino habemus. Grati simus |
69 | ex eo quod habemus: ut addatur quod non habemus, et non perdamus quod habemus. Ergo et |
70 | hoc tertium jam agitur in nobis. Justificati sumus: sed ipsa justitia, cum proficimus, crescit. Et |
71 | quomodo crescit dicam, et vobiscum quodam modo conferam; ut unusquisque vestrum jam in |
72 | ipsa justificatione constitutus, accepta scilicet remissione peccatorum per lavacrum |
73 | regenerationis, accepto Spiritu sancto, proficiens de die in diem, videat ubi sit, accedat, |
74 | proficiat et crescat, donec consummetur, non ut finiatur, sed ut perficiatur. 6. Fides justificans |
75 | a fide daemonum discernitur per spem et charitatem. Spes. Charitas. Incipit homo a fide: quid |
76 | pertinet ad fidem? Credere. Sed adhuc ista fides discernatur ab immundis spiritibus. Ad fidem |
77 | quid pertinet? Credere. Sed ait apostolus Jacobus: Et daemones credunt, et contremiscunt. Si |
78 | tantum credis, et sine spe vivis, vel dilectionem non habes: Et daemones credunt, et |
79 | contremiscunt. Quid magnum est, si dicis Christum Filium Dei? Hoc dixit Petrus, et audivit, |
80 | Beatus es Simon Bar Jona: hoc dixerunt daemones, et audierunt, Obmutescite. Ille beatus, |
81 | dicitur ei, Quia non revelavit tibi caro et sanguis, sed Pater meus qui in coelis est. Illi autem |
82 | audiunt, Obmutescite: et hoc ipsum dicunt, et repelluntur. Una vox est: sed Dominus radicem |
83 | interrogat, non florem. Unde dicitur ad Hebraeos: Ne qua radix amaritudinis sursum |
84 | germinans molestet, et per illam contaminentur multi. Prius ergo discerne fidem tuam a fide |
85 | daemonis. Unde eam discernis? Daemones hoc dixerunt timendo, Petrus amando. Adde ergo |
86 | fidei spem. Et quae spes est, nisi de aliqua conscientiae bonitate? Speique ipsi adde |
87 | charitatem. Desuper eminentem viam habemus, dicente Apostolo, Supereminentem viam |
88 | vobis demonstro: Si linguis hominum loquar et Angelorum, charitatem autem non habeam, |
89 | factus sum velut aeramentum sonans, aut cymbalum tinniens: et caetera enarrat bona, et sine |
90 | charitate nihil prodesse confirmat. Maneant ergo haec, fides, spes, charitas: major autem |
91 | horum charitas. Sectamini charitatem. Discernite ergo fidem vestram. Jam estis de |
92 | praedestinatis, vocatis, justificatis. Paulus Apostolus dicit: Neque circumcisio aliquid valet, |
93 | neque praeputium; sed fides. Dic adhuc, Apostole, adde, discerne; quia, Et daemones credunt |
94 | et contremiscunt: ergo adde et discerne, daemones enim credunt, et contremiscunt quod |
95 | oderunt. Distingue, Apostole, et circumcide fidem meam, et discerne causam meam de gente |
96 | non sancta. Plane distinguit, discernit, circumcidit. Et fides, inquit, quae per dilectionem |
97 | operatur. 7. Cultus gratuitus Dei. Qui solus animam satiat. Unusquisque ergo, fratres mei, |
98 | inspiciat se intus, appendat se, probet se in omnibus factis suis, bonis operibus suis, quae |
99 | faciat cum charitate, non exspectans retributionem temporalem, sed promissum Dei, faciem |
100 | Dei. Non enim quidquid tibi Deus promittit, valet aliquid praeter ipsum Deum. Omnino me |
101 | non satiaret Deus, nisi promitteret mihi se ipsum Deum. Quid est tota terra? Quid est totum |
102 | mare? Quid est totum coelum? Quid sunt omnia sidera? Quid sol? Quid luna? Quid exercitus |
103 | Angelorum? Omnium istorum Creatorem sitio: ipsum esurio, ipsum sitio, ipsi dico, Quoniam |
104 | apud te est fons vitae. Qui mihi dicit: Ego sum panis qui de coelo descendi. Esuriat et sitiat |
105 | peregrinatio mea, ut satietur praesentia mea. Arridet mundus multis rebus, pulchris, fortibus, |
106 | variis: pulchrior est ille qui fecit, fortior et clarior ille qui fecit, suavior ille est qui fecit. |
107 | Satiabor, cum manifestabitur gloria tua. Fides ergo quae per dilectionem operatur si est in |
108 | vobis, jam pertinetis ad praedestinatos, vocatos, justificatos: ergo crescat in vobis. Fides enim |
109 | quae per dilectionem operatur, sine spe esse non potest. Cum autem venerimus, jam erit ibi |
110 | fides? dicetur nobis, Crede? Non utique. Videbimus eum, contemplabimur eum. Dilectissimi, |
111 | filii Dei sumus, et nondum apparuit quod erimus. Quia nondum apparuit, ideo fides. Filii Dei |
112 | sumus, praedestinati, vocati, justificati: filii Dei sumus, et nondum apparuit quod erimus. |
113 | Modo ergo fides, antequam appareat quod erimus. Scimus quod cum apparuerit, similes ei |
114 | erimus. Numquid quia credimus? Non. Quare ergo? Quoniam videbimus eum sicuti est. 8. |
115 | Spes, in hac peregrinatione solatium. Quid spes? erit ibi? Spes jam non erit, quando erit res. |
116 | Etenim ipsa spes peregrinationi necessaria est, ipsa est quae consolatur in via. Viator enim |
117 | quando laborat ambulando, ideo laborem tolerat, quia pervenire sperat. Tolle illi spem |
118 | perveniendi, continuo franguntur vires ambulandi. Ergo et spes quae hic est, ad justitiam |
119 | pertinet peregrinationis nostrae. Ipsum Apostolum audi: Adoptionem, inquit, exspectantes, in |
120 | nobismetipsis ingemiscimus adhuc. Ubi est gemitus, jam non potest dici illa felicitas, de qua |
121 | Scriptura dicit, Transiit labor et gemitus. Ergo adhuc, inquit, in nobismetipsis ingemiscimus, |
122 | adoptionem exspectantes redemptionem corporis nostri. Adhuc ingemiscimus. Quare? Spe |
123 | enim salvi facti sumus. Spes autem quae videtur, non est spes. Si enim videt quis, quid sperat? |
124 | Si autem quod non videmus speramus, per patientiam exspectamus. In hac ergo patientia |
125 | martyres coronabantur; desiderabant quae non videbant, contemnebant quae ferebant. In hac |
126 | spe dicebant: Quis nos separabit a charitate Christi? Tribulatio? an angustia? an persecutio? |
127 | an fames? an nuditas? an gladius? Quia propter te. Et ubi est propter quem? Quia propter te, |
128 | inquit, mortificamur tota die. Propter te. Et ubi est, Beati qui non viderunt et crediderunt? |
129 | Ecce ubi est, in te est, quia et fides ipsa in te ipso est. An fallit nos Apostolus, qui dicit |
130 | habitare Christum per fidem in cordibus nostris? Modo per fidem, tunc per speciem: modo |
131 | per fidem, quamdiu in via, quamdiu in peregrinatione. Quamdiu enim sumus in corpore, |
132 | peregrinamur a Domino: per fidem enim ambulamus, non per speciem. 9. Deus beatis erit |
133 | omnia in omnibus. Charitas sola semper manet. Si hoc est fides, quid erit species? Audi quid |
134 | erit: Ut sit Deus omnia in omnibus. Quid est, Omnia? Quidquid hic quaerebas, quidquid hic |
135 | pro magno habebas, ipse tibi erit. Quid hic volebas, quid amabas? Manducare et bibere? Ipse |
136 | tibi erit cibus, ipse tibi erit potus. Quid hic volebas? Sanitatem corporis fragilem, |
137 | transeuntem? Ipse tibi immortalitas erit. Quid hic quaerebas? Divitias? Avare, quid enim tibi |
138 | sufficit, si Deus ipse non sufficit? Sed quid amabas? Gloriam, honores? Deus tibi erit gloria: |
139 | cui et modo dicitur, Gloria mea, et exaltans caput meum. Jam enim exaltavit caput meum. |
140 | Caput nostrum Christus est. Sed quid miraris? Quia caput et caetera membra exaltabuntur; |
141 | tunc erit Deus omnia in omnibus. Hoc modo credimus, hoc modo speramus: cum venerimus, |
142 | tenebimus; et jam visio erit, non fides: cum venerimus, tenebimus, et jam res erit, non spes. |
143 | Charitas quid? numquid et ipsa modo est, et tunc non erit? Si amamus credendo et non |
144 | videndo; quomodo amabimus videndo et tenendo? Ergo charitas erit, sed perfecta erit: sicut |
145 | Apostolus ait, Fides, spes, charitas, tria haec; major autem horum charitas. Hanc habentes, et |
146 | in nobis nutrientes, securi illo adjuvante perseverantes in eo, dicamus: Quis nos separabit a |
147 | charitate Christi? donec ipse misereatur, ipse perficiat. Tribulatio? an angustia? an fames? |
148 | an nuditas? an periculum? an gladius? Quoniam propter te mortificamur tota die, deputati |
149 | sumus ut oves occisionis. Et quis supportat? quis omnia tolerat? Sed in his omnibus |
150 | superamus. Unde? Per eum qui dilexit nos. Ergo, Si Deus pro nobis, quis contra nos? |
151 | |
152 | |